۱۳۸۹/۱۰/۱۸

منشور کوروش 3 ماه ديگر در ايران مي‌ماند



سخنگوي سازمان ميراث فرهنگي گفت: بر اساس تفاهم‌نامه صورت گرفته با موزه بريتانيا مدت نمايش منشور حقوق بشر کوروش در ايران 3 ماه ديگر تمديد شد .

حسن محسني در گفتگو با ميراث آريا (CHTN) با اعلام اين خبر گفت : با توجه به استقبال بي نظير مردم و درخواست‌هاي مکرر دانشجويان ، ‌دانش‌آموزان ،‌ تورهاي گردشگري و اقشار مختلف مبني بر تمديد زمان نمايش منشور حقوق بشر کوروش در ايران ، اين موضوع از سوي مسؤولان سازمان ميراث فرهنگي پيگيري شده و بر اساس تفاهم‌هاي صورت گرفته با موزه بريتانيا اين اثر ارزشمند تا 18 فروردين ماه ميهمان موزه ملي ايران خواهد بود .

مدير کل روابط عمومي سازمان ميراث فرهنگي کشور افزود : تمديد نمايش منشور کوروش تا پايان تعطيلات نوروزي فرصتي را فراهم مي‌آورد تا هموطنان ما از شهرهاي مختلف ايران به تهران سفر کرده و از اين ميراث جاودان بازديد کنند.

وي در خصوص احتمال نمايش منشور در شيراز نيز افزود: مدت برگزاري اين نمايشگاه تمديد شده اما امکان انتقال آن وجود ندارد و اين استوانه تاريخي تا پايان مهلت مقرر در موزه ملي ايران به نمايش گذاشته خواهد شد.

منشور حقوق بشر کوروش 19 شهريورماه امسال براي مدت 4 ماه به موزه ملي ايران امانت داده شد. با اعلام رئيس کل موزه ملي ايران با نمايش آن رکورد موزه‌هاي کشور شکسته شده و بيش از 204 هزار نفر در مدت 4 ماه از اين موزه بازديد کرده‌‌اند.

استوانه کوروش درسال 1285 طي کاوش‌هاي باستان‌شناس بريتانيايي آسوري‌تبار (هرمزد رسام ) در بابل کشف شد.جنس اين استوانه گل رس فرآوري شده است و بر روي آن در 40 خط به زبان اکدي و به خط ميخي بابلي فرمان حقوق بشر کوروش هخامنشي نوشته شده است.

اين اثر تاريخي نخستين منشور حقوق بشر نام گرفته و سازمان ملل آن را به شش زبان رسمي منتشر و بدلي از آن را نيز در مقر سازمان ملل متحد در شهر نيويورک قرار داده است.

نخستين بار عبدالمجيد ارفعي، استاد فرهنگ و زبان‌هاي خاور نزديک باستان منشور کوروش را به زبان فارسي ترجمه کرد. در حال حاضر موزه بريتانيا در شهر لندن از اين استوانه گلي که بزرگترين نشانه‌ روحيهٔ بردباري در فرهنگ ايراني است ، نگهداري مي‌کند.

۱۳۸۹/۱۰/۰۹

دیوان عدالت اداری حکم به ویرانی سی و پنج اثر ملی داد

28 آذر 1389 ساعت 15:10

ارسال خبر: سعید کلایه

به دستور دیوان عدالت اداری ۳۵ بنای فرهنگی و تاریخی از فهرست آثار ملی خارج شده و ویرانی آنان آزاد شد.
شمار زیادی از این ۳۵ اثر همراه با بسیار آثار و بناهای دیگری که در نوبت خروج از فهرست سازمان میراث فرهنگی قرار دارند، در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور شناسایی شده و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بودند.
تصمیم دیوان عدالت اداری که تاییدیه سازمان میراث فرهنگی را همراه داشت با واکنش شدید دوستداران میراث فرهنگی ایران مواجه شد.
مخالفان این اقدام مدیران کنونی سازمان میراث فرهنگی کشور را عامل خروج این آثار دانسته و می گویند مدیران سازمان میراث فرهنگی با تن دادن به کاهش بودجه این سازمان، پس از دریافت خسارت ناچیزی از مالکان اجازه داده اند بناها را ویران کنند تا بنایی تجاری در آن ساخته شود.

بی سابقه بودن این روند
منصوری فرد از کارشناسان میراث فرهنگی با اشاره به ویرانی مدرسه‌ گلشن نيشابور و عملكرد سازمان ميراث فرهنگی در آن جريان، گفت: با آنچه درباره‌ خروج ۳۵ اثر از فهرست آثار ملی براساس حكم ديوان عدالت اداری مطرح شده، در واقع خود مسؤولان سازمان ميراث فرهنگی اين زمزمه را ايجاد می‌كنند كه چنين كاری را می‌توان انجام داد.
این کارشناس با اشاره به دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی افزود: در سال‌های گذشته، اين اتفاق (خروج آثار از فهرست) با اين روند پيش نيامده بود.
یک حقوقدان نیز صلاحیت دیوان عدالت اداری برای خارج کردن ۳۵ بنا از فهرست میراث فرهنگی کشور را مورد تردید قرار داده و پرسیده دیوان عدالت اداری چگونه تشخیص داده که یک اثر می تواند در فهرست آثار میراث فرهنگی باشد یا نباشد؟
در این زمینه حتا مدیرکل حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز نسبت به این احکام ابراز نگرانی کرده و گفته است با این احکام فلسفه وجودی سازمان میراث فرهنگی از بین می رود.


ویرانی سرای قاجاری دلگشای تهران
سرای قاجاری دلگشا در بازار تهران یا به قول قدیمی ها «سرای وزیر نظام» با قدمت ۱۳۰ ساله از جمله بناهای آزادشده ای ست که ویران شده و قرار است یک پاساژ به جای آن ساخته شود.
گفته شده است مالک این بنا از دو سال پیش تاکنون با پرداخت مبالغ قابل توجهی سرانجام توانست حکم خروج این اثر از فهرست میراث فرهنگی را بدست آورده و بی درنگ آن را ویران کند. این اثر در سال ۱۳۵۶ به فهرست آثار ملی افزوده شده بود و پس از روی کار آمدن محمد خاتمی، محمد یزدی رئیس وقت قوه قضاییه حکم به لغو این سرا از لیست آثار ملی را داد که با مخالفت جدی سازمان میراث فرهنگی روبرو شد.
افزون بر این سرا، دو سقف قاجاری بازار کفاشان در بازار تاریخی تهران نیز با مجوز شهرداری ویران شد.

نقش کارچاق کن ها در صدور احکام
بازار سنتی تهران به دلیل تجاری بودن و ارزش فوق العاده بالای املاک این امکان را فراهم آورده تا بازماندگان املاک دوران قاجار با پرداخت های بی دریغ به واسطه ها و عوامل معروف به «کارچاق کن» ها که در همه جا از جمله دادگستری نفوذ دارند، بتوانند حکم تخریب بنا را دریافت داشته و تهران را از بافت سنتی خویش تهی کنند.
دوستداران میراث فرهنگی تهران می گویند: بازماندگان مالکان بنا اگر قرار باشد که امروزه مالیات معوقه و پرداخت نشده سال های گذشته بنا، تعمیرات انجام نشده و سایر تعهدات مالی خود را انجام دهند، امروزه بدهکار هم خواهند شد؛ اما پرداخت های قابل توجه کار خودش را کرده و فهرست میراث فرهنگی هرروز کوچکتر و کوچکتر می شود.


۱۳۸۹/۰۹/۱۶

بنای تاریخی گنبد آزادان در آستانه نابودی

تاریخ خبر: شنبه 22 آبان 1389 - کدخبر: 74288

article picture
وضعیت نگران کننده گنبد آزادان

ایران‌نامه: گنبد آزادان با 664 سال پیشینه، یکی از آثار تاریخی غرب اصفهان است که در سال 1382 به شماره 10213 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما در حال حاضر به ‌خاطر عدم حفاظت و مرمت به شدت در حال تخریب است. گنبد آزادان در محله‌ای به همین نام در منطقه نصرآباد و در نزدیکی آتشگاه اصفهان واقع است. این بنا که در منابع مکتوب به عنوان مسجد آزادان نیز از آن نام برده شده، شامل یک فضای گنبددار در جبهه جنوبی است که یک صحن مستطیل شکل در جبهه شمالی و رواق‌هایی در دو سمت شمالی و جنوبی به آن افزوده شده است. به گواهی «دکتر بهنام پدرام»، استادیار دانشکده مرمت در دانشگاه هنر اصفهان، به استناد عکسی قدیمی، در بدنه داخلی فضای زیر گنبد کتیبه‌ای وجود داشته که اکنون تخریب شده و زمان ساخت گنبد را به سال 767 هجری قمری و دوره ایلخانی نسبت می‌داده است.

نمای بیرونی گنبد آزادان با بدنه تازه ساز و در مجاورت کتابخانه عمومی آزادان

نمای داخلی گنبد و ترکهایش

محراب و منبر نیمه ویران

گنبد آزادان، مسجدی با پلان غیر استاندارد، دارای شبستانی مربع شکل و گنبدی خُودی شکل و یک پوسته است که در واقع با چوب کلاف‌چین شده است.

دکتر علیرضا جعفری زند، این بنا را یکی از آثار معماری منحصر به فرد اصفهان می‌داند که در سبک معماری، پیرو مکتب یزد است که سفید کردن دیوارها با اندود گچ و نقاشی‌های تزئینی به روی گچ، از ویژگی‌های آن به شمار می‌رود.

نقاشی‌های گنبد آزادان برخلاف بیشتر دیوارنگاره‌های دوره ایلخانی که شامل نقوش انتزاعی تزئینی هستند، شامل جلوهایی از مکه و مدینه در جبهه شرقی و غربی، درفش دوره مغول در دو طرف بالای محراب، شمسه‌ای در بالای محراب و تصویر شمشیر ذوالفقار در دو طرف شمسه با عبارات اسلامی است که با رنگ‌های سبز، عنابی، سیاه، زرد، سرخ و سفید بر روی گچ نقش شده‌اند.

شمسه و دو ذوالفقار در دو سوی آن بر بالای محراب

نمایی خیالی از شهر مدینه

درفش‌هایی در دو طرف محراب

نویسنده کتاب «اصفهان پیش از اسلام» با اشاره به نمای بیرونی معماری گنبد آزادان در ادامه گفت: معماری بیرونی این مسجد همانند چهارتاقی است و این موضوع ما را به این سمت پیش می‌برد که این مسجد در دوران پیش از اسلام، آتشکده بوده و سپس تبدیل به مسجد شده؛ چرا که چهار طرف آن باز بوده و در دوران ایلخانی به سبک کنونی درآمده و دارای دو راهرو ورودی شده است.

افزوده‌ها در سه دهه اخیر در ضلع دیگر محوطه گنبد آزادان

این بنای کوچک اما زیبا، از آثار تاریخی بازمانده در روستای نصرآباد است که دکتر علی‌رضاجعفری‌زند، باستان‌شناس، نام اصلی این روستا را «نرسی آباد» و استاد محمد مهریار «نسر آباد» می‌دانند.

گنبد آزادان، در کنار گورستان قدیمی محله آزادان واقع شده است که آرامگاه یکی از عارفان محل به نام «شیخ شهاب‌الدین آزادانی» مشهور به «بابا شهاب» نیز در آنجا قرار دارد.

سنگ آرامگاه منسوب به بابا شهاب

بنای تاریخی گنبد آزادان در حالی که از طرف اهالی محل به عرصه و حریم آن تجاوز شده، بخش‌هایی از آن تخریب شده و ترک‌های عمیقی بر بدنه‌اش دیده می‌شود، نیاز مبرم به مرمت و حفاظت دارد و در صورت ادامه بی‌توجهی سازمان میراث فرهنگی، در آینده‌ای نه چندان دور به تلی از خاک تبدیل خواهد شد و جز خاطره‌ای از آن در یاد اهالی محل، اثری باقی نخواهد ماند.

راهنمای اصولی مطالعه بناهای تاریخی و علل آسیب‌هایشان منتشر مي شود

دکتر بهنام پدرام،
کتاب «راهنمای اصولی مطالعه بناهای تاریخی و علل آسیب‌هایشان» از انگلیسی به فارسی برگردانده شده و به زودی منتشر می‌شود.
دکتر بهنام پدرام، مترجم، به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: این کتاب برای نخستین بار در سال 1972 منتشر شد، ولی از آنجا که روش منحصر به فرد و مستمری را برای مرمت بناها ارائه کرده، هنوز از اصول آن استفاده می شود و به همین دلیل ترجمه این کتاب لازم به نظر می رسید.

پدرام که استاد رشته مرمت در دانشگاه هنر اصفهان است، ادامه داد: در این کتاب که حجم کمی دارد و 21 صفحه بیش‌تر نیست، کلیات و اصول آسیب شناسی بناها بیان شده و از آنجا که به مرمتگران درباره آسیب شناسی بناهای تاریخی نگرش می دهد، هنوز هم در بسیاری از کشورها از اصول آن استفاده می شود.

این کتاب را «د.آنجلیس»، استاد انستیتو معماری رم نوشته که در سال 1992 درگذشت. زنده یاد دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی، پدر مرمت ایران زمانی که در ایتالیا تحصیل می کرد از شاگردان آنجلیس بود.

دکتر بهنام پدرام دکترای مرمت و بازسازی میراث تاریخی از آکادمی معماری مسکوست. به گفته وي، ویراستاری این کتاب نیز به اتمام رسیده و به زودی منتشر می شود.

۱۳۸۹/۰۹/۱۱

کتيبه هاي گنجنامه اصولي مرمت شد

کتيبه هاي گنجنامه استان همدان براي نخستين بار مورد مرمت اصولي و اساسي قرار گرفت.

مدير کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان همدان در گفتگو با ميراث آريا(chtn)، با اعلام اين خبر اظهار داشت: مطالعه و بررسي کتيبه هاي گنجنامه از ارديبهشت ماه سال جاري توسط کارشناسان اين اداره کل و پايگاه ميراث جهاني تخت جمشيد آغاز شد.

اسد الله بيات با اشاره به اينکه بررسي مشکلات مربوط به کتيبه ها مورد ارزيابي موشکافانه قرار گرفت، افزود: مهم ترين مسائلي که کتيبه ها را با مشکلات روبرو مي ساخت نفوذ آب از شکاف ها، شکستگي ها و سوراخ ها به پشت کتيبه بود.

وي با بيان اينکه آسيب هاي ناشي از گلسنگ ها نيز در قسمت هايي از صخره مشاهده مي شد، ادامه داد: ديگر آسيب هاي موجود به مرمت هاي چندين دهه قبل مربوط مي شود که احتمالا در دهه سي و بعد از آن صورت گرفته است.

مدير کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان همدان تصريح کرد: اين گونه مرمت ها در زمان خود روش مناسب و قابل استفاده در تمامي دنيا بوده اما در دنياي کنوني تعويض آنها با مواد مرمتي جديد الزامي به نظر مي رسيد.

به گفته بيات جايگزين کردن مواد جديد مرمتي امري مشکل نيست و نمونه هايي از مواد مناسب براي استفاده در محوطه گنجنامه تهيه شد و پس از آزمايش مورد تأييد کارشناسان قرار گرفت.

وي با تأکيد بر اينکه کتيبه هاي گنجنامه از آثار بسيار مهم و ارزشمند همدان به شمار مي آيد، افزود: هرگونه دخالت در اين آثار نيازمند انجام مطالعات همه جانبه است.

مدير کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان همدان پاکسازي گل سنگ هاي صخره را از اقدامات انجام گرفته بر روي کتيبه دانست و ادامه داد: پاک سازي کتيبه و خطوط ميخي اين اثار ارزشمند توسط کارشناسان حفاظت، مرمت، باستان شناسي و کارشناس ارشد حفاظت و مرمت آثار تاريخي انجام شد.

وي يادآور شد: چند قطعه کوچک شکسته شده که مربوط به خود کتيبه نبود از سوي مرمتگران سنگ با مواد مرمتي وصالي شد.

بيات در پايان خاطر نشان کرد: تميز کاري يادگاري ها و رنگ هاي موجود روي سنگ هاي اطراف، بازسازي ديوارهاي اطراف کتيبه و مسدود کردن رگه و شکاف هاي بالاي صخره کتيبه از ديگر اقدامات انجام شده در اين پروژه مرمتي است.
112/

باغ نشاط شهرستان فيروزه مرمت شد

به گفته سرپرست نمايندگي ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي وگردشگري شهرستان فيروزه عمليات بازسازي و مرمت حصار اطراف مجموعه باغ نشاط شهرستان فيروزه به اتمام رسيد.

به گزارش ميراث آريا(chtn) و به نقل از روابط عمومي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري خراسان رضوي غلامحسين کاظمي با بيان اين مطلب افزود: عمليات مرمت حصار دور تا دور مجموعه با اعتبار 250 ميليون ريال از محل اعتبارات اضطراري سال 89 به پايان رسيد.

وي اظهار داشت: مرمت اين باغ از سال 85 آغاز و با تخصيص اعتبارات ملي و استاني ادامه داشته که از جمله اين اقدامات مي‌توان به بازسازي عمارت مرکزي، آوار برداري از طبقه فوقاني و همکف در عمارت شمالي، بازسازي بخش‌هايي از سقف و ديوار عمارت شمالي اشاره کرد.

کاظمي تصريح کرد: باغ نشاط از جمله باغ‌هاي ايراني است که توسط آقا بالا خان سالار معتمد در شمال شهر بزغان ( شهر فيروزه کنوني) واقع شده است و با مساحتي بالغ بر 16 هکتار به عنوان يکي از بزرگترين باغ‌هاي ايراني به شمار مي‌رود.

وي افزود: طبق اسناد تاريخي دوره ساخت اين باغ به اواخر دوران قاجاريه و اوايل پهلوي اول مربوط مي‌شود و داراي دو عمارت است که عمارت شمالي قديمي تر از عمارت مرکزي است .

شايان ذکر است اين بنا در 5 آذرماه سال 85 به شماره 4492 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

شيراز به الگويي براي شهرهاي تاريخي کشور تبديل شود

حضور معاونت ميراث فرهنگي کشور در شهر شيراز حضوري صرفاً اداري نيست بلکه ديدگاه ما اين است که شهر شيراز به عنوان پايلوت تاريخي ، فرهنگي بايد الگويي براي همه شهرهاي کشور شود.

به گزارش ميراث آريا (chtn) به نقل از روابط عمومي اداره کل ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري استان فارس معاون ميراث فرهنگي کشور درجلسه ديدار و گفتگو با مديرکل و معاونين اداره کل ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري اين استان گفت : بايد پروژه هاي بزرگي را آغاز کنيم که جلوه ملي داشته و درکشور مثال زدني باشد.

مسعود علويان صدر افزود: مهمترين مسئله ي توسعه شهري درحال حاضر بافت تاريخي شيراز است و استفاده از فرصتي است که با يک عزم ملي با محوريت سومين حرم اهل بيت ( ع) با وجود بارگاه حضرت شاهچراغ (ع) بوجود آمده است .

گفت : طرحي که جهت توسعه حرم مطهر شاهچراغ (ع) در شوراي عالي شهرسازي استان به تصويب رسيده است يک طرح کاملاً تخصصي و با رعايت موازين ميراث فرهنگي مي باشد .

معاون ميراث فرهنگي کشور با اشاره به اينکه نحوه احياء بافت تاريخي در شيراز بايد براساس الگوهاي جهاني باشد گفت :بايد ارزرش افزوده بافت تاريخي افزايش يابد و اختلاف فاحش قيمت خانه هاي بافت با حاشيه شهر تعديل شود. وي ازبسته هاي حمايتي ميراث فرهنگي به ساکنين بافت تاريخي خبرداد وگفت : ارائه وام هاي بلاعوض تا سقف 70 ميليون تومان به ساکنين بافت جهت احياء و مرمت خانه ها بسته حمايتي مناسبي است که مي تواند بر ارزش افزوده ملک در بافت تاريخي کمک کند.

وي افزود: هم اکنون سرمايه گذاران بسياري جهت سرمايه گذاري در بافت تاريخي شيراز ترغيب شده و اعلام آمادگي نموده اند وشرکت هايي نيز متقاضي خريد خانه هاي تاريخي در محدوده بافت مي باشند که با اين حرکت بافت تاريخي در آينده نه چندان دور احياء خواهد شد .

معاون ميراث فرهنگي کشور در ادامه به موضوع ساخت موزه در شهرستانهاي فارس اشاره کرد و گفت : بايد براساس سياست هر شهر يک موزه عمل شود و موزه ها از مالکيت دولتي به مالکيت خصوصي تبديل شود تا شاهد افزايش تعداد موزه هايي باشيم که مردم تمايل به ديدن آنها دارند. و ي تلفيق هنر معاصر با محتواي موزه را ازسياست هاي کشورهاي اروپايي جهت ترغيب مردم به بازديد از موزه ها دانست و گفت : الگو برداري از چنين طرح هايي مي تواند باعث رونق موزه ها شود.

علويان صدر استفاده از ظرفيت بخش خصوصي براي برپايي نمايشگاهها ، موزه ها و تهيه اقلام فرهنگي و تبليغاتي را فرصتي دانست که بايد مورد استفاده قرارگيرد.

مديرکل ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري فارس نيز درادامه با اشاره به اينکه با اجراي پروژه هاي متعدد، استان فارس به کارگاهي بزرگ تبديل شده است گفت : با به بهره برداري رسيدن اين پروژه ها تحول بزرگي در ايجاد زير ساخت هاي گردشگري فارس بوجود مي‌آيد.

محمد رضا بذرگر به اجراي پروژه هاي مهمي چون پروژه ساماندهي آب رکني ، ايجادباغ موزه مشاهير ايران وجهان در شمال آرامگاه حافظ و مجموعه فرهنگي سعدي اشاره کرد و گفت : اين پروژه ها از مصوبات سفرهاي هيأت دولت به استان مي باشند و براي پيشبرد آنها نياز به حمايت هاي مالي است.

وي همچنين با اشاره به اهميت مجموعه جهاني تخت جميشد افزود: ساماندهي اين مجموعه بزرگ هميشه با دشوارهايي همراه بوده است. وي خواستار توجه ميراث فرهنگي کشور و اختصاص اعتبارات خاص به امر ساماندهي مجموعه جهاني تخت جمشيد شد.

تخصيص اعتبار لازم براي تجهيز مکان هاي تاريخي در شهرستانها به عنوان موزه مردم شناسي، تخصيص اعتبار لازم جهت اجراي تقويت سيستم هاي حفاظت الکترونيکي مجموعه تخت جمشيد وموزه پارس، ساماندهي و احياء مجموعه هاي چوبي تخت جمشيد ، اختصاص اعتبار لازم جهت ايجاد برخي از امکانات رفاهي در مجموعه تخت جمشيد با توجه به حجم عظيم مهمانان در ايام نوروز وبويژه موضوع استقرار سرويس هاي بهداشتي وتعيين تکليف وضعيت اعتباري پايگاه هاي پژوهشي استان از جمله مباحثي بودکه در اين جلسه مطرح و مورد بحث و بررسي قرار گرفت .